Z tego artykułu dowiesz się:

Kosmetyki z CBD na choroby skóry zyskują na coraz większej popularności o czym pisałam tutaj. Niektóre z dostępnych produktów na rynku zawierają na tyle niskie stężenia kannabidiolu, że ich skuteczność jest znikoma. Wartościowy kosmetyk z CBD będzie niestety charakteryzował się wyższą ceną. Za nią kryją się jednak niezwykłe właściwości.

Zastosowanie kosmetyczne kannabidiolu na choroby skóry jest często ostatnią deską ratunku przed leczeniem farmakologicznym. Łagodzi nie tylko uporczywy trądzik, ale też objawy ostrych stanów zapalnych czy chorób skóry takich jak Atopowe Zapalenie Skóry czy łuszczyca. W artykule omówię dokładnie mechanizmy działania kannabidiolu na skórze. Opowiem o tym, od czego zależy terapeutyczna skuteczność kosmetyków oraz przedstawię choroby, na które kosmetyki z CBD pomagają.

Endokannabinoidy a skóra

ECS to zachowana ewolucyjnie sieć molekularnej sygnalizacji. Składa się z cząsteczek sygnałowych zwanych endokannabinoidami, specyficznych receptorów oraz enzymów które syntetyzują i rozkładają endokannabinoidy i  ich transportery. Najlepiej zbadane funkcje ECS są związane z modulacją ośrodkowego układu nerwowego (OUN) i funkcją odpornościową organizmu.

Ostatnie badania wskazują na kluczową rolę ECS w utrzymaniu homeostazy skóry i funkcji barierowej. Jej rozregulowanie jest związane z różnymi chorobami skóry takimi jak atopowe zapalenie skóry, świąd, trądzik, wzrost/utrata włosów oraz hiper/hipopigmentacja.

Istnienie endogennego liganda ECS zostało po raz pierwszy zgłoszone przez Devane i wsp. w 1988 r. Zespół badaczy wykazał, że glicerol (AEA/Anandamid) wiąże się z receptorem kannabinoidowym w mózgu w badaniu na myszach. Od tego czasu wykrywanie licznych endokannabinoidów odnotowano również w ludzkim ciele. W tym w narządach obwodowych, takich jak skóra.

Wśród wszystkich endokannabinoidów obecnych w skórze najważniejsze to anandamid (AEA) i 2-AG. Znajdują się zarówno w keratynocytach, jak i w komórkach fibroblastów. Inne mniej znane endokannabinoidy wykryte na skórze to (PEA), (ALEA), (LEA), (OEA),(SEA),( EPEA) i (DHEA).

Ostatnie badania wskazują na kluczową rolę ECS w utrzymaniu homeostazy skóry i funkcji barierowej.

Receptory kannabinoidowe na skórze

Receptory kannabinoidowe CB1 są na ogół obecne w znacznej ilości w ośrodkowym układzie nerwowym (mózg i rdzeń kręgowy). W obwodowym układzie nerwowym (nerwy kończyn) znajdziemy receptory CB2, które są też w układzie pokarmowym i układzie odpornościowym.

Badania wskazują, że zarówno CB1, jak i CB2 znajdują się również w keratynocytach naskórka, nerwach skórnych, komórkach skóry właściwej, melanocytach, ekrynach gruczołów potowych i mieszków włosowych.

Receptory kannabinoidowe pozostają głównym odbiorcą dla endokannabinoidów. Wykazano również, że wiążą się one z receptorami TRP obecnymi w różnych typach komórek skóry. Są zaangażowane w różne funkcje takie jak tworzenie i utrzymanie bariery skórnej, wzrost komórek, różnicowanie komórek, procesy immunologiczne.

Potencjał CBD dla zdrowia skóry

Ponieważ ECS pełni ważną funkcję regulacyjną w skórze prawdopodobne jest, że leczenie miejscowymi kannabinoidami może być skuteczne w przypadku niektórych zaburzeń lub ogólnie zdrowia skóry.

Jednak większość dotychczasowych dowodów klinicznych skupiała się na skutkach CBD i innych kannabinoidów spożywanych lub wdychanych. Przeprowadzono ograniczoną liczbę badań sprawdzających potencjał terapeutyczny w zastosowaniach miejscowych.

Istnieją dowody sugerujące, że miejscowe stosowanie kannabinoidów, a konkretnie CBD, może być realną drogą podawania w pewnych stanach.

Ochrona skóry i funkcja bariery

Skóra służy jako bariera ochronna przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi. Mogą one prowadzić do powstawania reaktywnych form tlenu (ROS). Stres oksydacyjny powoduje uszkodzenie komórek i może prowadzić do przewlekłej choroby, jeśli nie zostanie powstrzymany. Ma także związek z chorobami skóry i jej starzeniem się. Keratynocyty są głównym typem komórek naskórka i są szczególnie wrażliwe na stresory środowiskowe.

Szkodliwemu nagromadzeniu ROS przeciwdziała aktywacja licznych mechanizmów obronnych zdrowej skóry. Wiele z tych systemów jest kontrolowanych przez główny regulator komórkowego systemu obrony antyoksydacyjnej NRF2 i PPAR-γ. Enzym Hemeoksygenaza1 (HMOX1) jest indukowany stresem i odgrywa kluczową rolę jako gen docelowy regulatora NRF2. Wykazuje właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne.

Badanie in vitro CBD wykazało zdolność do wywołania ekspresji HMOX1 i innych genów regulowanych przez NRF2. W tym samym badaniu po miejscowym zastosowaniu CBD zaobserwowano zwiększone poziomy HMOX1 oraz ekspresję proliferacji i keratyn naprawiających rany w naskórku u myszy.

Inne badanie in vitro z wykorzystaniem ludzkich keratynocytów naukowcy wykazali, że CBD jest w stanie przeniknąć do komórek i zrównoważyć reakcję na stres oksydacyjny wynikający z napromieniowania UVB. Istnieją dowody sugerujące, że CBD może również aktywować PPAR-γ.

Reasumując, miejscowe zastosowanie CBD na zdrowej skórze może zadziałać prewencyjnie przed chorobami i uszkodzeniami skóry. Staje się odporniejsza na toksyczne czynniki środowiskowe oraz promieniowanie UVB. Dzięki temu CBD stosowane naskórnie zapobiega procesom starzenia i leczy stane zapalne naskórka.

Kosmetyki z CBD na wyprysk lub Atopowe Zapalenie Skóry

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą skóry charakteryzującą się wypryskiem. Związana jest z szkodliwym wpływem czynników środowiskowych, uszkodzoną funkcją bariery skórnej, nierównowagą mikrobiomu, predyspozycjami genetycznymi i zmienioną odpowiedzią immunologiczna.

Zastosowanie kosmetyków z CBD działa przeciwzapalnie, ochronnie i regulująco. Dzieje się tak poprzez wywołanie ekspresji na odpowiednich genach, ale nie tylko. Olej CBD zawiera szereg mikroelementów tj. witamina A, E i K, pierwiastki i minerały oraz terpeny. Właściwości te działają wspierająco w chorobach skóry tj. AZS czy łuszczyca.

Skuteczność CBD nie została jeszcze potwierdzona klinicznie. W niedawnym badaniu przeprowadzonym przez Petrosino i jego zespół badaczy wykazali, że nieduża dawka CBD wykazuje właściwości przeciwzapalne w doświadczalnym modelu  kontaktowego zapalenia skóry.

Wpływ zaburzeń równowagi mikrobiomu, zwłaszcza spowodowany kolonizacją i tworzeniem się na skórze kolonii bakterii Staphylococcus aureus (S. aureus) może przyczynić się do nasilenia zapalenia skóry.

Wstępne dane wskazujące na aktywność mikrobiologiczną konopi pochodzą z badania frakcji olejku eterycznego (destylatu parowego) z konopi. Składa się głównie z terpenoidów, takich jak mircen, α-pinen, β-kariofilen i innych oraz nie ma wysokiego stężenia CBD.

Zengin wraz z zespołem badaczy ocenili skuteczność przeciwdrobnoustrojową i aktywność mikrobiologiczną olejku eterycznego konopi w stosunku do szczepu referencyjnego (S. aureus American) i trzech klinicznych szczepów.

Wskazali, że olejek eteryczny z konopi może eliminować dojrzałą kolonię S. aureus. Działanie przeciwdrobnoustrojowe i mikrobiologiczne olejku eterycznego z konopi przeciwko S. aureus sugeruje potencjał terapeutyczny w zapobieganiu chorobom skóry, takim jak Atopowe Zapalenie Skóry.

Olej CBD zawiera szereg mikroelementów tj. witamina A, E i K, pierwiastki i minerały oraz terpeny. Właściwości te działają wspierająco w chorobach skóry tj. AZS czy łuszczyca.

Kosmetyki z CBD na łuszczycę

Kolejną chorobą skóry, na którą zbawienne okazuje się zastosowanie kosmetyków z CBD jest łuszczyca. Wyniki badania podkreślają wyraźną odpowiedź keratynocytów u pacjentów z łuszczycą.

Zdolność CBD do częściowego zapobiegania zaburzeniom równowagi redoks. Szczególnie w komórkach zdrowych osób wskazuje na potencjalne działanie ochronne CBD na składniki komórek podatnych na warunki oksydacyjne, w tym fosfolipidy i białka.

Stres oksydacyjny obserwowany w keratynocytach pacjentów z łuszczycą jest krytycznym elementem odpowiedzi immunologicznej na patologię. Modyfikacje metaboliczne, zwłaszcza fosfolipidów/białek błonowych, mogą prowadzić do nadmiernej destrukcji własnych komórek (apoptozy) lub modulacji sygnalizacji komórkowej zależnej od pochodnych fosfolipidów, które są częściowo odpowiedzialne za modulację stresu oksydacyjnego.

Dlatego leczenie CBD, które prowadzi do akumulacji głównie w błonach keratynocytów. Szczególnie napromieniowanych przez UV komórek łuszczycy, ograniczając modyfikacje fosfolipidów. Jednocześnie CBD zwiększając poziom PEA, może przyczynić się do zmniejszenia stanu zapalnego. Obserwowane zmiany mogą wskazywać na komórkowy mechanizm działania CBD w łuszczycy oraz w przypadku napromieniowania UV skóry.

Kosmetyki z CBD na Swędzenie (świąd)

Kiedy staje się przewlekły, swędzenie lub świąd może poważnie wpłynąć na jakość życia. Patogeneza świądu jest dobrze zbadana i została szczegółowo opisana w różnych artykułach przeglądowych.

Większość badań ECS wskazuje, że odpowiedź na świąd jest głównie modulowana przez receptory CB1 w OUN. Niektóre doniesienia twierdzą, że zaangażowanie obwodowych receptorów CB1 może być również silnym czynnikiem przyczyniającym się do świądu.

Dotychczas dostępne dane dotyczące zaangażowania obwodowych receptorów CB2 są sprzeczne. Potrzebne są dalsze badania, aby ostatecznie określić jego rolę w świądzie.

Wykazano, że wszystkie jonotropowe receptory reagujące na kannabinoidy (np. TRPV1-4, TRPA1 i TRPM8) odgrywają istotną rolę w złożonej komunikacji skórnej między keratynocytami, komórkami układu odpornościowego i nerwami czuciowymi, co prowadzi do odczuwania swędzenia. Zatem hamowanie aktywności takich kanałów jonotropowych przez selektywne PCB ze wsparciem CBD może być pomocne w łagodzeniu świądu.

Kosmetyki z CBD na gojenie się ran

Gojenie się ran jest złożonym procesem i obejmuje trzy nakładające się na siebie fazy – w rozwoju, proliferacji i dojrzewaniu/przebudowie tkanki. Badanie zaangażowania receptorów CB1 i CB2 w procesach gojenia się ran w różnych komórkach układu odpornościowego i fibroblastów opiera się na modelach mysich.

W tych modelach różne analogi kannabinoidów wygenerowały odpowiedź na gojenie ran. Prawdopodobnie związaną z aktywacją CB1 i/lub CB2, receptorów TRPV1 i naskórkowego czynnika wzrostu oraz z hamowaniem enzymu FAAH.

Dowody na kliniczne zastosowanie zwłaszcza CBD do gojenia się ran są nieliczne. Jedno badanie wykazało, że trzech pacjentów cierpiących na pęcherzowe oddzielanie się naskórka (rzadkie schorzenie skóry charakteryzujące się bólem i powstawaniem pęcherzy) po miejscowym zastosowaniu CBD szybciej goiło rany. Powstawało mniej pęcherzy i załagodził się ból.

Badanie przeprowadzone przez Sangiovanni i wsp. wykazało wpływ CBD i ekstraktu Cannabis Sativa (CSE, standaryzowany na 5% CBD) na ludzkie keratynocyty i komórki fibroblastów skóry. W komórkach HDF leczenie TNF-α spowodowało zwiększenie ekspresji 16 genów zaangażowanych w proces gojenia ran. Zastosowane izolowane CBD obniżyło tylko 11 genów i nie wykazywało żadnego działania hamującego.

Wyniki te wskazują, że dodatkowe składniki złożonego ekstraktu kannabinoidowego, takie jak inne kannabinoidy, flawonoidy i terpeny, mogą wywierać synergistyczny efekt przeciwzapalny większy niż samo CBD

Kosmetyki z CBD na trądzik/łojotok skóry

Głównymi czynnikami związanymi z wystąpieniem trądzikunadmierne wytwarzanie sebum i niepożądana proliferacja komórek łojowych. Wiadomo, że ECS odgrywa kluczową rolę w homeostazie skóry, a zwłaszcza w lipogenezie.

Wykazano, że endokannabinoid AEA w niskich stężeniach stymuluje wytwarzanie lipidów w ludzkich komórkach łojowych. Kilka badań in vitro wskazuje, że CBD może być nowym środkiem terapeutycznym w leczeniu trądziku poprzez działanie na szlaki związane z produkcją i zapychaniem sebum.

Jedno godne uwagi badanie przeprowadzone przez Oláha i wsp. dotyczy potencjalnego wpływu CBD na niektóre wskaźniki. Naukowcy zbadali wpływ CBD na funkcję gruczołów łojowych w ludzkich komórkach SZ95. Odkryli, że 24-godzinne traktowanie samym CBD (1–10 μM) nie spowodowało żadnych zmian w syntezie lipidów komórkowych. Jednak, gdy komórki po raz pierwszy potraktowano AEA, CBD było w stanie stłumić działania lipogeniczne w sposób zależny od dawki.

Następnie naukowcy przetestowali inne substancje lipogeniczne. W tym kwas arachidonowy i mieszaninę kwasu linolowego i testosteronu. Odkryli, że CBD jest również w stanie hamować zewnętrzną syntezę lipidów indukowaną przez te związki. To stwierdzenie sugeruje, że działanie CBD jest  uniwersalne i nie ogranicza się do bezpośredniej interakcji z ECS oraz należy zauważyć, że CBD nie tylko zmniejsza produkcję lipidów. Raczej jest w stanie normalizować lipogenezę w stanie braku równowagi.

Grupa badawcza Oláha zbadała działanie przeciwzapalne CBD.  Stwierdzili, że ​​jest ono w stanie zapobiec podnoszeniu ekspresji mRNA TNF-α przez mediatory protrądzikowe

Poza wymienionymi wcześniej czynnikami, do patogenezy trądziku może przyczyniać się również brak równowagi w mikrobiomie skóry. Zwłaszcza przerost Cutibacterium acnes (C. acnes) jest związany z powstawaniem trądziku od ponad 100 lat. Dlatego działanie przeciwbakteryjne CBD może również okazać się skuteczne w leczeniu trądziku.

Kosmetyki z CBD na infekcje skórne

Istnieją doniesienia, że ​​CBD i CBG mają silne działanie przeciwko różnym gram-dodatnim szczepom Staphylococcus aureus opornym na metycylinę (MRSA). Badacze wykazali działanie przeciwbakteryjne CBD przeciwko Listeria monocytogens, Enterococcus faecalis i opornym na metycylinę Staphylococcus epidermidis ( MRSE). Odnotowano je przy wartościach minimalnego stężenia hamującego (MIC) wynoszących 4 μg/ml dla MRSA i L. monocytogenes oraz 8 μg/ml dla E. faecalis i MRSE.

Co ciekawe, CBD było w stanie wzmocnić działanie BAC przeciwko MRSA (S. aureus) i innym bakteriom gram-dodatnim. Zmierzono również spektrum zastosowania CBD i BAC na wzrost bakterii gram-ujemnych, w tym Pseudomonas aeruginosa, Salmonella typhimurium, Klebsiella pneumoniae i Escherichia coli. Wyniki uzyskane z połączonego działania CBD i BAC na te bakterie gram-ujemne wykazały, że połączone działanie CBD i BAC został uznany za nieskuteczny wobec bakterii gram-ujemnych.

Ze względu na silne właściwości przeciwbakteryjne przeciwko bakteriom gram-dodatnim, kannabinoidy mogą być stosowane jako skuteczny związek pomocniczy w połączeniu ze znanymi substancjami przeciwbakteryjnymi w walce z opornymi na antybiotyki bakteriami gram-dodatnimi, które powodują choroby skóry i inne infekcje.

Kosmetyki z CBD – warto czy podpucha?

Kosmetyki z CBD pomimo wysokiej ceny wykazują niezwykłą skuteczność w leczeniu wielu chorób. Bogaty w składniki odżywcze, ochronne i przeciwzapalne olej CBD dogłębnie regeneruje i łagodzi skórę w praktycznie każdym stanie chorobowym. Szerokie spektrum działania pokazuje, jak obiecującą substancją jest kannabidiol dla współczesnej kosmetologii.

Warto czy podpucha? Jak zawsze powiem, że trzeba przekonać się na sobie. Niemniej, naukowe fakty dumnie reprezentują potencjał kosmetyków z CBD, a na ich podstawie najlepiej dokonywać wyborów, nie tylko tych kosmetycznych.

Mądralińska, która ma zawsze dużo do powiedzenia. Absolwent dziwnego kierunku ekologiczno-ekonomicznego. W czasie wolnym ziołolecznictwo i sztuka. Plastyczna oczywiście. Jara ją też kosmos. Bardzo dużo empatii w jednym małym człowieku.

Pamela Rohner

Źródło: S. M. Baswan i in., Therapeutic Potential of Cannabidiol (CBD) for Skin Health and Disorders, Cosmetic and Investigational Dermatology, USA, 2020.