Z tego artykułu dowiesz się:

Sylwester za pasem, a jak wszyscy wiemy, wiąże się to z zabawą niekoniecznie na trzeźwo. Wielu z Was (i z Nas) przywita Nowy rok z kieliszkiem szampana lub noworocznym skrętem. A nierzadko pewnie z obydwoma. Alkohol i konopie to jednak zdradzieckie połączenie. Dobrze więc już dziś znać konsekswencje nadużywania obu z nich.

Badania podkreślające biomedyczne konsekwencje używania alkoholu i kannabinoidów są nie tylko istotne dla dziedziny naukowej związanej z nadużywaniem tych substancji. Mają także duże znaczenie dla zdrowia publicznego. Co więcej, przegląd najnowszej literatury dotyczącej alkoholu i kannabinoidów neuro-immunomodulacyjnych, podkreślając ich przyszłe możliwości terapeutyczne, będzie stanowić istotny wkład do nauki i medycyny.

W związku z tym w niniejszym artykule omówiłam pokrótce społeczne efekty nadużywania alkoholu i marihuany. Dalej wyszczególniłam skutki działania alkoholu i kannabinoidów na organizm i układ odpornościowy. Na koniec opowiem Wam o wpływie alkoholu i marihuany na zdolność prowadzenia pojazdów. Zapraszam!

Jak wpływa na organizm nadmierne spożycie alkoholu?

Oprócz wywołanej alkoholem marskości wątroby, alkohol został zidentyfikowany jako czynnik ryzyka wystąpienia raka jamy ustnej, przełyku, gardła, krtani, wątroby. Jest również czynnikiem ryzyka wystąpienia raka piersi. Alkohol etylowy działa pobudzająco, niweluje stres, dopóki jest spożywany w ilościach umiarkowanych. Po spożyciu większych ilości, zanika kontrola samokrytyki, agresji, dochodzi do zaburzeń motoryki ciała, mogą wystąpić halucynacje, wychłodzenie ciała i zaburzenia ośrodka oddechowego.

Wprowadzenie do organizmu „jednej jednostki” etanolu zwiększa poziom alkoholu we krwi o około 10 mg/100ml krwi. Za jedną jednostkę można uznać 1 kieliszek wódki (25 ml), kieliszek wina (100 ml) lub 300ml piwa.

Szybkość metabolizmu etanolu w organizmie jest uzależniona od aktywności enzymu- dehydrogenazy alkoholowej, która może rozkładać etanol z jednostajną szybkością ok. 10 g w ciągu godziny. Spożycie alkoholu w dużych ilościach w krótkim czasie powoduje kumulowanie się alkoholu we krwi, w związku z czym dochodzi do utlenienia alkoholu etylowego do aldehydu octowego, który odpowiedzialny jest za złe samopoczucie występujące po spożyciu dużych ilości alkoholu- tak zwanego kaca.

Pijany mężczyzna leżący na stole z butelką alkoholu
Doznania, które można zaobserwować przy poszczególnych dawkach alkoholu we krwi:
20 mg/100 ml krwi uczucie ciepła i odprężenia
30 mg/100 ml krwi zmniejszenie poziomu lęku i stresu
50 mg/100 ml krwi zaburzenia koordynacji ruchowej
100 mg/100 ml krwi ataksja, zaburzenia mowy
200 mg/100 ml krwi zawroty głowy, wymioty
300 mg/100 ml krwi osłupienie
400 mg/100 ml krwi głębokie znieczulenie, zahamowanie oddychania

Nadużywanie alkoholu ma działanie immunosupresyjne (spowalniające wytwarzanie przeciwciał i komórek odpornościowych) na organizm. Alkohol wpływa bezpośrednio na funkcje limfocytów, ale redukcja funkcji komórek prezentujących antygen odgrywa kluczową rolę we wpływie na odporność komórkową.

Oprócz wywołanej alkoholem marskości wątroby, alkohol został zidentyfikowany jako czynnik ryzyka wystąpienia raka jamy ustnej, przełyku, gardła, krtani, wątroby. Jest również czynnikiem ryzyka wystąpienia raka piersi. 

Co dzieje się z organizmem przy nadmiernym zażywaniu marihuany?

Podczas nadużywania kannabinoidów dochodzi do znacznego upośledzenia funkcjonowania neurokognitywnego (pamięć, koncentracja) i behawioralnego (nauka w oparciu o własne doświadczenia życiowe). Efekty te nasilają się u osób z upośledzonym układem immunologicznym, jak w przypadku osób z objawową infekcją HIV. Marihuana może negatywnie wpływać na układ krążenia, ponieważ rytm bicia serca w trakcie zażywania marihuany ulega przyspieszeniu, dochodzi więc do tachykardii. Zmianie może ulegać także ciśnienie krwi, czego konsekwencją mogą być zawroty głowy bądź utrata przytomności. Na szczególne obciążenie wynikające z nadużywania marihuany, jest jednak układ oddechowy. Zażywanie marihuany w postaci dymu obciąża płuca obniżając ich wydajność, może dojść również do uszkodzenia oskrzeli. Istnieją również dowody na to, iż długotrwała ekspozycja na psychoaktywny kannabinoid– THC, może powodować upośledzenie funkcji poznawczych, pogorszenie pamięci i koncentracji. Bardzo duże dawki mogą wywołać halucynacje, niepokój, lęki, amnezję, pobudzenie, wymioty.

Mężczyzna z jointem

Jakie są skutki spożycia alkoholu/marihuany w odniesieniu do zdolności prowadzenia pojazdów?

Artykuł nie bez kozery pojawia się dzisiaj, ponieważ po hucznym Sylwestrze często cały dzień musimy odczekać, żeby wsiąść do samochodu. Jeżeli więc zastanawiacie się czy „już możecie” albo uważacie, że po vapku to przecież nie po drinku, to czytajcie dalej.

Powszechność używania zarówno alkoholu oraz konopi indyjskich i statystki związane z wypadkami samochodowymi doprowadziły do licznych badań nad związkiem między tymi zjawiskami. Pijani kierowcy są sprawcami 25% śmiertelnych wypadków samochodowych, a w wielu wypadkach uczestniczą kierowcy, u których testy na obecność marihuany dały wynik pozytywny.

Konopie indyjskie i alkohol upośledzają w sposób ostry kilka umiejętności związanych z prowadzeniem pojazdów w sposób zależny od dawki. Skutki używania konopi indyjskich różnią się bardziej u poszczególnych osób niż w przypadku alkoholu ze względu na tolerancję, różnice w technice palenia i różne wchłanianie Δ9-tetrahydrokannabinolu (THC), aktywnego składnika marihuany. Szkodliwe skutki używania konopi indyjskich różnią się w zależności od dawki i są bardziej widoczne w przypadku wysoce zautomatyzowanych funkcji prowadzenia pojazdu niż w przypadku bardziej złożonych zadań wymagających świadomej kontroli, podczas gdy używanie alkoholu powoduje odwrotny schemat upośledzenia. Zarówno z tego powodu, jak i z powodu zwiększonej świadomości, że są upośledzeni, palacze marihuany mają tendencję do skutecznego kompensowania tego faktu podczas prowadzenia pojazdu poprzez stosowanie różnych strategii behawioralnych. Połączenie marihuany z alkoholem eliminuje jednak możliwość skutecznego stosowania takich strategii i prowadzi do upośledzenia nawet przy dawkach, które byłyby nieistotne w przypadku stosowania tylko jednego z tych narkotyków. Z drugiej strony panuje jednomyślność co do tego, że używanie alkoholu zwiększa ryzyko kolizji. Ponadto ryzyko związane z prowadzeniem pojazdu pod wpływem zarówno alkoholu, jak i konopi indyjskich jest większe niż ryzyko związane z prowadzeniem pojazdu pod wpływem tylko jednego z tych narkotyków.

Zmasakrowany samochód w lusterku samochodu

Dawki THC wynoszące poniżej 200 µg/kg masy ciała wpływają na wzrost zmienności pozycji na jezdni i zmienność związaną z utrzymaniem odległości od innych aut. Zażycie dawki większej niż wskazana wyżej, może skutkować wzrostem zmienności prędkości, częstszymi kolizjami oraz wydłużeniem czasu reakcji podczas wykonywania manewrów. Kierowcy prowadzą także bardziej zachowawczo, oznacza to wolniejszą jazdę, utrzymywanie większych odstępów od pojazdów oraz rzadsze wyprzedzanie. 

Istnieją sprzeczne hipotezy, mówiące o niebezpiecznym prowadzeniu pojazdów po zażyciu marihuany, jak i zaskakująco bezpieczniejszym niż zwykle. Zespół badawczy z Nowej Zelandii zajął się rozstrzygnięciem tej sprzeczności. Wykazano, że ryzyko wypadku związane z prowadzeniem pojazdu pod wpływem marihuany ponad 20 razy w ciągu jednego roku spadło o połowę. Zmniejszyło się też do poziomu marginalnej istotności po uwzględnieniu przejechanego dystansu i zgłaszanych przez siebie ryzykownych zachowań kierowcy. 

Wyniki badań symulatorowych wskazują na to, że zażycie marihuany umiarkowanie wpływa na zdolność do prowadzenia pojazdów samochodowych. Przejawia się to pogorszeniem niektórych z funkcji poznawczych, a także funkcji psychomotorycznych. Większość skutków zwiększa się wraz z rosnącą dawką substancji, a także wraz z jej łączeniem z innymi narkotykami lub alkoholem etylowym. Przyszłe badania powinny skupić się na wyjaśnieniu sprzeczności występujących w poprzednich badaniach, a pacjentom palącym marihuanę należy doradzać, aby odczekali kilka godzin przed rozpoczęciem jazdy i unikali łączenia tych dwóch narkotyków. 

Większość skutków zwiększa się wraz z rosnącą dawką substancji, a także wraz z jej łączeniem z innymi narkotykami lub alkoholem etylowym.

Podsumowanie- Sylwester z drinkiem czy z jointem?

Jak widzicie, pomimo częstego zestawiania tych substancji, konopie i alkohol funkcjonują inaczej. Nie nam oceniać, która z używek jest lepsza na powitanie Nowego Roku. Myślę jednak, że po takiej dawce naukowych faktów każdy z Was dokona najlepszego dla siebie wyboru.  

Dodam jeszcze, że przyszłe badania powinny skupić się na wyjaśnieniu sprzeczności występujących w poprzednich badaniach, a palącym marihuanę należy doradzać, aby odczekali kilka godzin przed rozpoczęciem jazdy i unikali łączenia tych dwóch substancji 

Miłośniczka przyrody, biolog z pasji i wykształcenia, wyspecjalizowana w bioanalityce. Zakochana w świecie tatuaży, zainteresowana światem piłki nożnej, aktywnie zgłębiająca i poszerzająca wiedzę na temat konopi

Wiktoria Frejlich

Źródła

  1. Dąbrowska K., Miturska E., Moskalewicz J., Wieczorek Ł., 2012. Co mówią wyniki badań o szkodliwości zażywania marihuany? Przegląd badań.. Serwis Informacyjny NARKOMANIA, 3 (59), 1-8.
  2. Drabek M., Andysz A., 2011. Wpływ zażywania marihuany i amfetaminy (oraz jej pochodnych) na prowadzenie pojazdów na podstawie wyników badań symulatorowych. Medycyna Pracy, 62(5), 551-563. 
  3. Makulska-Nowak H. E., 2013. Alkohol versus kanabinole – porównanie szkodliwości. Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego WUM, 6, 42-47. 
  4. Nair M. D., Figueroa G., Casteleiro G., Muñoz K., Agudelo M., 2015. Alcohol Versus Cannabinoids: A Review of Their Opposite Neuro-Immunomodulatory Effects and Future Therapeutic Potentials, J Alcohol Drug Depend ; 3(1). 
  5. Preedy V. R., 2016, Neuropathology of drug addictions and substance misuse, V1: Foundations and Understanding, Tobacco, Alcohol, Cannabinoids and Opioids, Elsevier.
  6. Sewell R. A., Poling J., Sofuoglu M., 2009. The Effect Of Cannabis Compared With Alcohol On Driving, Am J Addict; 18(3): 185–193.