Z tego artykułu dowiesz się:

Marihuana jest jednym z najczęściej używanych nielegalnych środków psychoaktywnych na świecie. Wśród amerykańskich uczniów szkół średnich 20% osób, które zgłosiły, że kiedykolwiek miały styczność z tą używką, stało się codziennymi palaczami. W przypadku konopi, prawdopodobieństwo przejścia od okazjonalnego ich używania do codziennego jest niższe niż w przypadku innych środków psychoaktywnych. Niestety, liczba osób, które próbują marihuany, gwarantuje, że u znacznej liczby z nich rozwinie się uzależnienie (np. 1,6 miliona Amerykanów w 2000 r.). Niektórzy użytkownicy cannabis poszukują leczenia z powodu ich nadmiernego używania.  Nawet ci, którzy szukają leczenia, często nie osiągają abstynencji. Dotychczas było niewiele kontrolowanych badań nad leczeniem uzależnienia od marihuany, a żadne z nich nie zostało przeprowadzone przed 1994 rokiem. Celem artykułu jest przedstawienie aktualnego stanu badań nad uzależnieniem od tej używki oraz opisanie cech tzw. zespołu odstawienia. 

Z czym wiąże się regularne używanie marihuany?

Konopie zawierają około 600 poznanych związków chemicznych, a kannabinoidy stanowią około 20% tych związków. Wiążą się one z receptorami kannabinoidowymi typu 1 i 2 (CB1, CB2). Regularne używanie marihuany wiąże się z zaburzeniami neuroanatomicznymi w regionach mózgu o dużej gęstości receptorów CB1, w szczególności hipokampa. Głównym składnikiem psychoaktywnym obecnym w konopiach jest Δ9-THC. Zakłada się, że częściowy agonista receptorów CB1, delta-9-tetrahydrokannabinol (THC) jest zaangażowany w etiologię tych uszkodzeń.  Nie można jak dotąd również wykluczyć udziału mechanizmów niezależnych od receptorów kannabinoidowych w kształtowaniu się uzależnienia i zespołu odstawienia (CWS).  
zespół odstawienia
Regularne używanie marihuany wiąże się z zaburzeniami neuroanatomicznymi w regionach mózgu o dużej gęstości receptorów CB1, w szczególności hipokampa… Zakłada się, że częściowy agonista receptorów CB1, delta-9-tetrahydrokannabinol (THC) jest zaangażowany w etiologię tych uszkodzeń.

Jakie są objawy uzależnienia i zespołu odstawienia spowodowane regularnym zażywaniem marihuany? 

Statystyki zażywania substancji psychoaktywnych, szczególnie wśród młodzieży, rosną z roku na rok. W 1992 r. marihuana konfiskowana przez policję zawierała około 3,08% ∆9-tetrahydrokannabinolu (THC), głównego składnika psychoaktywnego marihuany. W 2002 r. konfiskowana marihuana zawierała średnio 5,11% THC. Zmiany w stężeniu THC i sile działania prawdopodobnie przyczyniły się do częstszego występowania zaburzeń związanych z używaniem konopi indyjskich. W roku 2010 około 5% całej populacji (około 230 milionów ludzi) przynajmniej raz zażywało marihuanę. Działanie psychotropowe THC obecnego w marihuanie jest jedną z przyczyn prowadzących do uzależnień, które są zależnością psychiczną i fizjologiczną. Ten stan patologiczny objawia się jako “zespół odstawienia” bądź “zespół abstynencji”, który charakteryzuje głód narkotykowy. Objaw ten jest natomiast znacznie łagodniejszy niż w przypadku abstynencji od alkoholu, nikotyny czy innych używek.

Do objawów zespołu odstawienia zaliczamy: oczywiście głód narkotykowy oraz nerwowość, lęki, drażliwość, spadek apetytu, bezsenność, zły nastrój, nudności i bóle. W zależności od długości czasu ekspozycji na ten bodziec, zespół odstawienia redukowany jest po około dwóch do trzech tygodni. 

zespół odstawienia
Zdaniem ekspertów, uzależnienie od marihuany pojawia się po użytkowaniu jej przez okres co najmniej 12 miesięcy jako elementu przystosowania społecznego. W wyniku takich działań wykształcana jest tolerancja, której towarzyszą objawy kliniczne, takie jak 

  • Trudności związane z kontrolowaniem chęci przyjmowania kannabinoidów  
  • Uczucie przymusu ich przyjmowania, opisywane jako niemożność funkcjonowania bez ich obecności  
  • Utrata zainteresowań sprawami życia codziennego  
  • Świadome stwierdzenie wykształcenia tolerancji  

    W tolerancji możemy wyróżnić 3 grupy objawów:  

    • Spadek efektu psychotropowego przy stosowaniu zwyczajowej dawki  
    • Zwiększona ilość stosowanej substancji celem otrzymania pożądanego efektu  
    • Stosowanie ilości większej niż zamierzona/ stosowanie przez okres czasu dłuższy niż zamierzano  
      Do objawów zespołu odstawienia zaliczamy: oczywiście głód narkotykowy oraz nerwowość, lęki, drażliwość, spadek apetytu, bezsenność, zły nastrój, nudności i bóle. 

      Zdaniem ekspertów, uzależnienie pojawia się po użytkowaniu substancji przez co najmniej 12 miesięcy jako elementu przystosowania społecznego.

      Co mówią badania na temat szkodliwości marihuany?  

      W ostatnich kilkudziesięciu latach została przeprowadzona duża liczba badań, które wykazały konsekwencje psychiczne i fizyczne w związku ze stosowaniem marihuany. Wyróżniamy tu chwilowe zmiany jak i trwałe, związane z regularnym kontaktem z marihuaną. Badania przeprowadzone do tej pory wykazywały zaburzenia układu oddechowego, układu krążenia, immunologicznego i zaburzenia gospodarki hormonalnej. Różne zespoły badawcze wykazały, że osoby uzależnione posiadają niższą odporność i aktywność hormonalną, co jest powodem opóźnień w rozwoju płciowym. Badacze potwierdzili również dolegliwości takie, jak kaszel i świsty płuc, związane ze spalaniem marihuany. W układzie krążenia, THC powoduje wzrost ciśnienia krwi i przyspieszenia akcji serca, co może prowadzić do zawału serca. Długotrwała ekspozycja na THC jest również powodem pogorszenia koncentracji i utraty kontaktu z rzeczywistością. Nie odnotowano jednak do dnia dzisiejszego ani jednego zgonu bezpośrednio spowodowanego zażyciem marihuany 
      zespół odstawienia

      Podsumowanie

      Każdy człowiek zażywający marihuanę w różnej postaci, doświadcza zupełnie różnych objawów. Spowodowane jest to różnicami w ludzkiej tolerancji na ten bodziec, ale również różną fizjologią każdego człowieka. Trudność w zniesieniu zespołu odstawienia jak i wyjścia z uzależnienia zależy od okresu czasu zażywania marihuany i jej “standardowej” ilości.  Kolejnymi czynnikami są oczywiście stan fizjologiczny i psychiczny danego człowieka, a także jego świadomość i chęci “rzucenia”. Nadmierne stosowanie marihuany jest niebezpieczne szczególnie dla młodzieży, która w związku z tym traci swoje dotychczasowe ambicje i zainteresowania. Regularne zażywanie marihuany, poprzez wiązanie psychoaktywnego kannabinoidu: Δ9-THC do obecnych w układzie nerwowym receptorów, prowadzi do wielu jego uszkodzeń. Uszkodzenia te mogą być jednym z czynników uzależnienia, ponieważ nie jest to zależność wyłącznie fizyczna, ale również psychiczna.

      Regularne zażywanie marihuany niesie ze sobą różne konsekwencje, które możemy podzielić na 3 grupy: 

      • Fizjologiczne 
      • -Bezpośrednie: urazy, wypadki, psychoza  
      • -Pośrednie: szkody układu nerwowego i narządów wewnętrznych 
      • Psychospołeczne: wycofanie się z ról społecznych i czynności życia codziennego 
      • Prawne: areszt, konflikty prawne  

      Jeśli artykuł przypadł Wam do gustu, to z pewnością poruszymy jeszcze temat uzależnienia i tego, jak z niego wyjść. Jeśli czujecie, że potrzebujecie pomocy, skontaktujcie się z nami, a na pewno ją otrzymacie.  

      Miłośniczka przyrody, biolog z pasji i wykształcenia, wyspecjalizowana w bioanalityce. Zakochana w świecie tatuaży, zainteresowana światem piłki nożnej, aktywnie zgłębiająca i poszerzająca wiedzę na temat konopi
      Wiktoria Frejlich

      Źródła

      1. Bonnet U., Preuss U. W., 2017, The cannabis withdrawal syndrome: current insights, Substance Abuse and Rehabilitation, 8, 9-37. 
      2. Budney A. J., Hughes J. R., Moore B. A., Vandrey R., 2004, Review of the Validity and Significance of Cannabis Withdrawal Syndrome, Am J Psychiatry, 161, 1967-1977. 
      3. Dąbrowska K., Miturska E., Moskalewicz J., Wieczorek Ł., 2012. Co mówią wyniki badań o szkodliwości zażywania marihuany? Przegląd badań., Serwis Informacyjny NARKOMANIA, 3 (59), 1-8. 
      4. Haney M., 2005, The Marijuana Withdrawal Syndrome: Diagnosis and Treatment, Current Psychiatry Reports, 7, 360- 366. 
      5. Mikucki M., Rzepka E., Hladki W., 2015. Wiedza na temat szkodliwości marihuany wśród młodzieży. Ostry Dyżur, 8 (4), 120-127 
      6. Nacca N., Vatti D., Sullivan R., Sud P., Su M., Marraffa J., 2013, The synthetic cannabinoid withdrawal syndrome, Journal of Addiction Medicine, 7 (4), 296-298. 
      7. Sofuoglu M., Sugarman D. E., Carroll K. M., 2010, Cognitive Function as an Emerging Treatment Target for Marijuana Addiction, Exp Clin Psychopharmacol, 18 (2), 109- 119. 
      8. Szulc M., 2013. Konsekwencje zdrowotne używania marihuany w świetle badań oraz propozycja ujednolicenia stanowiska psychologów wobec problemu legalizacji konopi, sformułowana w oparciu o Kodeks Etyczno-Zawodowy Psychologa. Alkoholizm i Narkomania, 26 (4), 381-401.