Z tego artykułu dowiesz się:
Zrównoważony rozwój z definicji to taka koncepcja, w której główną rolę gra balans między naszym, ludzkim rozwojem a środowiskiem naturalnym. Nie chodzi więc o to, by odrzucić wszelki komfort, a raczej by odnaleźć taką drogę do niego, która nie będzie skutkować katastrofą ekologiczną teraz i w przyszłości. Oczywiście w mocnym uproszczeniu i wyolbrzymieniu.
Konopie mają się do tego tak, że spełniają wszelkie kryteria zrównoważonej uprawy. Firmy coraz chętniej sięgają po konopne surowce w celu zrównoważenia swojej produkcji. Zastosowanie przemysłowe ma szansę stać się rewolucyjną drogą do lepszej przyszłości dla nas i przyszłych pokoleń. Co najważniejsze jednak, uprawa konopi jest ekologiczna, a jednocześnie ekonomicznie opłacalna, w ten sposób spełniając kryteria zrównoważonego rozwoju.
Odrodzenie wielowiekowej tradycji uprawy konopi może być punktem zwrotnym dla rolnictwa i rolników. Korzyści z produkcji konopi poprawiają status społeczno-ekonomiczny rolników na całym świecie i mogą potencjalnie przyczynić się do znacznego wzrostu PKB per capita w poszczególnych krajach.
Na rynkach całego świata dostępnych jest ponad 25 000 produktów na bazie konopi. Łodygi, nasiona i liście są przetwarzane na różne materiały budowlane, tekstylia, papier, żywność, meble, kosmetyki, produkty zdrowotne i można by tak wymieniać. Biotworzywa, biopaliwa i biopestycydy to tylko niektóre z innowacyjnych zastosowań konopi, które są obecnie przedmiotem badań i debat. Rozwój przemysłu konopnego pozostaje jednak zależny od struktury legislacyjnej oraz popytu na bioprodukty.
Dlatego tak ważna jest świadomość i edukacja. To my zarządzamy naszymi decyzjami i wspierając konopie, wspieramy przyszłość naszą i przyszłych pokoleń. W dalszej części artykułu dowiesz się jak działają konopie i zrównoważony rozwój.
Konopie i zrównoważony rozwój – zastosowanie
Konopie i zrównoważony rozwój idą w parze pod wieloma względami. Wytwarzane z konopi produkty są nie tylko ekologiczne, ale ich cykl życia został zaprojektowany w sposób zrównoważony. Oznacza to, że wyrób nie ma negatywnego wpływu na środowisko od momentu zasadzenia konopi, przez zbiór, przetwórstwo, produkcję, aż po utylizację. Cannabis sativa L. ma szerokie zastosowanie jako olej z nasion, błonnik przemysłowy, żywność, pasza dla zwierząt czy suplement/lek.
Z konopi można robić m.in papier. Pod kątem wydajności produkcja na dużą skalę mogłaby zastąpić papier drzewny. Co więcej, roślina rośnie szybciej, co oznacza większą produkcję papieru w krótszym czasie w porównaniu z drzewami, które rosną latami. To zastopowało by problem wylesiania. Historycznie Chińczycy opanowali technikę wytwarzania papieru z włókna konopnego tysiąc lat temu. Papier konopny ma większą wytrzymałość, długość i grubość w porównaniu z konwencjonalnym papierem drzewnym.
Podobnie jest z tekstyliami. Włókna tekstylne pozyskiwane z konopi są trwalsze i mają większy potencjał w porównaniu do bawełny. Włókno konopne jest uprawiane i przetwarzane bez użycia pestycydów i chemikaliów, dzięki czemu jest produktem przyjaznym dla środowiska. Jest też biodegradowalne. Ponadto włókno konopne zapobiega tworzeniu się bakterii poprzez wchłanianie wilgoci. Przechwytuje także promienie UV.
Oprócz włókien i papieru z konopi można zbudować dom. Biomateriały budowlane uzyskane z konopi zapewniają kilka korzyści w porównaniu ze standardowymi materiałami budowlanymi. Może to wynikać przede wszystkim z właściwości betonu konopnego takich jak wytrzymałość, lekkość, ognioodporność, wodoodporność, samoizolacja, odporność na szkodniki i niski koszt produkcji. Według niektórych raportów, to idealny materiał do przeciwdziałania uszkodzeniom spowodowanym przez zagrożenia naturalne, takie jak trzęsienia ziemi, powodzie i huragany, co wydaje się w kontekście zmian klimatycznych dosyć przyszłościowe. Co więcej, niektóre badania twierdzą, że materiały budowlane uzyskane z konopi mogą nawet absorbować dwutlenek węgla.
Konopie i zrównoważony rozwój w życiu codziennym
Konopie i zrównoważony rozwój mogą odzwierciedlać się w naszym codziennym życiu. Kupując świadomie, możemy wspierać rozwijanie się konopnych alternatyw produktów, z których korzystamy codziennie, a niekoniecznie wspiera to środowisko.
Tak jest przykładowo z plastikiem. Wszyscy chyba słyszeli już o wielkiej, dryfującej wyspie śmieci i mikroplaktiku. I chociaż tworzywa sztuczne są nieodłączną częścią naszego codziennego życia, możemy je zastąpić biodegradowalnymi tworzywami. Polisacharyd uzyskany z konopi może być ekstrahowany i wykorzystywany do tworzenia celofanu, sztucznego jedwabiu, celuloidu i innych. W pewnym stopniu rozwiązuje to problemy związane z degradacją i składowaniem plastiku, a sam proces produkcji bioplastiku ma niewielki wpływ na środowisko.
Innymi, codziennymi wyborami są napoje. Część konopi z wyższej rośliny jest zbierana i tłoczona na zimno w celu uzyskania soku z konopi. Metoda tłoczenia na zimno pomaga zachować naturalny smak, kolor i składniki aktywne rośliny. Sok z konopi jest uważany za doskonałą żywność organiczną, która ma cenne składniki odżywcze. Mleko konopne to kolejny produkt, który można uzyskać z nasion konopi. To alternatywa dla wegan na całym świecie. Herbata konopna przygotowana z liści lub kwiatów jest produktem wysokiej jakości o właściwościach terapeutycznych i łagodzących.
Konopie i zrównoważony rozwój tyczą się mocno kosmetyków. To branża wyjątkowo zanieczyszczająca środowisko, a trend na naturalne kosmetyki i zrównoważony rozwój powoli odmieniają to niechlubne oblicze. Dzięki naturalnym olejom i niewątpliwie modzie na kosmetyki z CBD, firmy inwestują również w pasujące do konceptu, ekologiczne opakowania i dostosowują PR. Ponadto olejki eteryczne pozyskiwane z nasion konopi mają dużą wartość na rynku. Olej konopny z naturalnymi składnikami może stać się alternatywą dla kosmetyków na bazie ropy naftowej i innych produktów do pielęgnacji skóry. Kosmetyki z konopi obejmują mydło do rąk, krem pod prysznic, balsam do ust, krem do twarzy, do stóp, rąk, kosmetyki do włosów i wiele innych.
Konopie w ochronie środowiska
Konopie i zrównoważony rozwój mają silne powinowactwo do ochrony środowiska i ekologii. Dobrym przykładem są biopestycydy. Olejki eteryczne z konopi stały się potężnym narzędziem do zwalczania szkodników owadzich. Niektórzy badacze twierdzą, że olejki eteryczne działają jako skuteczne narzędzia zwalczania Aedes albopictus, znanego również jako komar tygrysi lub komar leśny oraz Physella acuta, ślimak słodkowodny oddychający powietrzem. Tak więc biopestycydy z konopi mogą w pewnym stopniu zmniejszyć zależność od syntetycznych pestycydów. Co ważne, biopestycydy na bazie konopi stanowią minimalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, a także gleby i środowiska.
Konopie można stosować także w ogrodnictwie. Wiem, brzmi jak oczywistość, ale czy wiedziałeś, że paździerze konopne są używane do ściółkowania w sadach ogrodniczych i ogrodach? Ściółka pomaga w utrzymaniu wilgotności gleby, minimalizowaniu erozji gleby, łagodzeniu temperatury gleby i hamowaniu wzrostu chwastów. Dzięki temu eliminuje potrzebę stosowania środków chwastobójczych i zapobiega kiełkowaniu nasion niechcianych roślin. Oprócz tego ściółka konopna chroni przed trudnymi i zmiennymi warunkami atmosferycznymi, działając jako warstwa izolacyjna.
Fitoremediacja cieszy się coraz większym zainteresowaniem w kwestii zarządzania terenami skażonymi substancjami toksycznymi/niebezpiecznymi. Konopie i zrównoważony rozwój w tym kontekście służą jako skuteczny czynnik usuwający metale ciężkie ze skażonych miejsc.
Konopie skutecznie poprawiają zdrowie i jakość gleby. Jedną z ważnych właściwości konopi jest fitoremediacja, która odnosi się do zdolności rośliny do usuwania niechcianych i szkodliwych zanieczyszczeń z powietrza, gleby i wody. Metale ciężkie, takie jak kadm, ołów i nikiel, są wchłaniane przez roślinę, zmniejszając w ten sposób wpływ metali toksycznych w glebie, a także na zdrowie człowieka.
Konopie, które są szybko rosnącą uprawą, dzięki czemu mogą wchłonąć dużo zanieczyszczeń i metali ciężkich w krótkim czasie. Co więcej, konopie mają zdolność do rozkwitu na zanieczyszczonych glebach, gdzie inne uprawy mogą się nie rozwijać.
Wykorzystanie konopi w energetyce
Konopie i zrównoważony rozwój obejmują także energetykę. Olej konopny jest jednym z lepszych surowców do wykorzystania jako biopaliwo. Biopaliwa wytwarzane z konopi, takie jak bioetanol i biodiesel mogą skutecznie zmniejszyć wykorzystanie paliw tradycyjnych. Kilka narodów zjednoczyło się obecnie, aby ograniczyć wykorzystanie paliw kopalnych. Pod uwagę są brane m.in. biopaliwa z konopi. Jednak ze względu na brak siły ekonomicznej, wynikającej m.in ze zbyt małej skali upraw, obecnie nie opłacalnym biopaliwem.
Uprawy energetyczne konopi mogą stanowić obiecujące źródło produkcji bioenergii. Jest to opcja ekonomiczna, która ma niewielki wpływ na środowisko. W porównaniu z rolniczymi materiałami lignocelulozowymi, takimi jak słoma kukurydziana i słoma pszenna, które zawierają około 37% (suchej masy) celulozy, zawartość celulozy w konopiach jest stosunkowo wysoka, bo ok. 44%.
Uprawa konopi zapewnia wysoką biomasę, którą można wykorzystać do produkcji bioenergii. Ponadto wydajność energetyczna konopi do produkcji biopaliw i biogazu jest porównywalna z większością upraw energetycznych. Wysoka biomasa konopi może być więc wykorzystywana do produkcji biogazu, jako alternatywne źródło energii. Przeprowadzono kilka badań nad komercyjnym wykorzystaniem biomasy konopnej do produkcji energii. Szybki cykl wzrostu roślin wpływa na plon biomasy, a co za tym idzie produkcję energii. Dodatkowo zawartość poszczególnych węglowodanów zmienia się wraz ze starzeniem się rośliny. W kolejnych etapach wzrasta ilość węglowodanów strukturalnych i ligniny, ale węglowodany (celuloza i hemiceluloza) zaczynają się rozkładać.
Uprawy energetyczne konopi mogą stanowić obiecujące źródło produkcji bioenergii. Jest to opcja ekonomiczna, która ma niewielki wpływ na środowisko.
Źródła:
M.K.Nath, Benefits of Cultivating Industrial Hemp (Cannabis sativa ssp. sativa) – A versatile plant for a sustainable future, Assam Agricultural University, Assam, India
S. Kumar, R. Singh, V. Kumar, A. Rani, R. Jain, Cannabis sativa: A Plant Suitable for Phytoremediation and Bioenergy Production, India
Marzy mi się rozpoczęcie uprawy konopii. Jesteśmy w Zachodniopomorskim. Poszukuję informacji o innych rolnikach uprawiających je w województwie, albo tez o
Możliwościach dotacji, podobno kosztowny i skomplikowany jest zbiór. Pozdrawiam!